آیین پنجاه به در قزوین
آیین پنجاه به در قزوین
آیین «پنجاه به در» یکی از رسوم کهن و خاص مردم شهر قزوین است که ریشه در سنتهای دیرینه ایرانی دارد. این آیین هر ساله در صبح روز نوزدهم اردیبهشت ماه برگزار میشود و بر اساس تقویم محلی، این روز پنجاهمین روز از آغاز سال نو (نوروز) شمرده میشود. به همین سبب، این آیین به «پنجاه به در» شهرت یافته است.
پیشینه و معنا
آیین پنجاه به در از آیینهای باستانی ایرانی برگرفته شده و شباهتهایی با جشنهایی چون سیزده به در دارد، اما تنها در شهر قزوین و توسط اهالی بومی این منطقه برگزار میشود. باور عمومی بر آن است که این روز مخصوص طلب باران و برکت و دعا برای ازدواج دختران جوان است. مردم بر این باورند که دعاهای این روز، به ویژه اگر در دل طبیعت و با نیت پاک ادا شود، مستجاب خواهد شد.
توضیحات استاد سلیمانی در برنامه عالی قالپو در مورد سنت پنجاه به در
چگونگی برگزاری
در این روز، مردم قزوین—بهویژه خانوادههایی که دختران جوان در خانه دارند — از ساعات ابتدایی صبح به دامنههای جنوبی کوههای البرز و مناطق سرسبز اطراف قزوین مانند باراجین، کامان، زرشک، و حتی الموت رهسپار میشوند. آنها با خود وسایل پختوپز، غذای سنتی، و لوازم پیک نیک همراه دارند.
در دل طبیعت، خانوادهها به نماز و نیایش پرداخته و برای ازدواج آسان، خوشبختی و آرامش فرزندان خود دعا میکنند. همچنین مراسمی نمادین همچون گره زدن سبزهها، پاشیدن آب، و آویختن نخ از شاخههای درختان دیده میشود.
آداب غذایی
در آیین پنجاه به در، خوراکیهای خاصی نیز تهیه میشود. از جمله آنها میتوان به آش محلی قزوینی، شیرینیهای خانگی، و میوههای فصل اشاره کرد. این گردهمایی خانوادگی با شادی، موسیقی محلی و گاه رقصهای سنتی همراه میشود.
اهمیت اجتماعی
این آیین علاوه بر جنبههای مذهبی و عرفانی، نقش مهمی در تحکیم روابط خانوادگی و اجتماعی دارد. پنجاه بهدر فرصتی است برای دیدار اقوام، همدلی با یکدیگر، و پاسداشت طبیعت و فرهنگ بومی.
آیین پنجاه به در قزوین
تشکر ویژه از سرکار خانم سحر سلطانیه – سحرنامه
منتشر شده در سایت دهات تی وی