معرفی برج کبوترخانه کلیسان (چهل برج) در اصفهان
برج کبوترخانه کلیسان که با نام «چهل برج کلیسان» نیز شناخته می‌شود، یکی از خاص‌ترین و طولانی‌ترین کبوترخانه‌های ایران به شمار می‌رود. این اثر تاریخی در روستای کلیسان از توابع بخش پیربکران شهرستان فلاورجان، استان اصفهان واقع شده است و نمادی از خلاقیت در معماری سنتی و کشاورزی ایرانی محسوب می‌شود.
ویژگی‌های معماری و ساختار
این کبوترخانه با ۱۳۲ متر طول، ۸ متر ارتفاع و ۵ متر عرض، سازه‌ای بسیار گسترده با مساحتی حدود ۶۵۰ متر مربع است. ساختار آن از ۳۲ برج استوانه‌ای درهم‌تنیده تشکیل شده که برخلاف نمونه‌های مشابه با ۴ تا ۸ استوانه، تعداد بسیار بیشتری را در خود جای داده است. همین ویژگی، چهل برج کلیسان را به اثری کم‌نظیر در میان کبوترخانه‌های کشور تبدیل کرده است.
همچنین ببینید : آرامگاه پیر بکران
کاربری تاریخی
در گذشته، این بنا با هدف جمع‌آوری فضولات کبوتران برای استفاده به عنوان کود طبیعی در کشاورزی ساخته شده بود. چنین سازه‌هایی به کشاورزان امکان می‌داد تا به صورت پایدار، زمین‌های خود را حاصلخیز نگه دارند. چهل برج کلیسان نیز در همین راستا توسط کشاورزان محلی ساخته و بهره‌برداری می‌شده است.
ظرفیت و عملکرد
ظرفیت تقریبی این کبوترخانه حدود ۱۰۰۰ کبوتر بوده و طراحی داخلی آن به گونه‌ای بوده که پرندگان بتوانند با آرامش در آن زندگی و لانه‌سازی کنند. تهویه مناسب، دسترسی آسان برای جمع‌آوری کود، و استحکام بالا از جمله نکاتی است که در ساخت این بنا رعایت شده است.
قدمت و ثبت ملی
قدمت چهل برج کلیسان به دوره قاجار بازمی‌گردد و این بنا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. معماری خاص و کاربرد هوشمندانه آن، این اثر را به یکی از نمونه‌های ممتاز در زمینه تلفیق هنر و کشاورزی تبدیل کرده است.
وضعیت فعلی
امروزه چهل برج کلیسان به‌عنوان یک اثر تاریخی مورد توجه گردشگران، پژوهشگران و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی قرار دارد. البته بخشی از آن بر اثر گذشت زمان و عوامل محیطی دچار آسیب شده و نیازمند مرمت و حفاظت است.
مسیر دسترسی
برای بازدید از این کبوترخانه تاریخی، باید به روستای کلیسان در بخش پیربکران شهرستان فلاورجان سفر کنید. بازدید از این اثر آزاد است و به‌خصوص در فصول بهار و پاییز، تجربه‌ای دل‌نشین را برای علاقه‌مندان رقم می‌زند.
مسیریابی به کبوتر خانه پهل برج اصفهان
معرفی برج کبوترخانه کلیسان (چهل برج) در اصفهان
منبع تصاویر جناب مهدی شاه دلی
منتشر شده در سایت دهات تی وی
